Müzikte katı kurallar olmadığı gibi müziğin dili ortaktır ve evrenseldir; teknik çalışmalar bazı kurallar dahilinde gerçekleştirilmelidir. Müzik; bilim ve sanatı içerisinde aynı anda barındıran nadir oluşumlardandır.
Piyano Eğitimi süreci hem eğitmen hem de öğrenci için zor bir süreç olabilmektedir. Bu süreci keyifli ve verimli hâle getirmek eğitmenin olduğu kadar öğrencinin de sorumluluğundadır.
1) Nota Okuma
Nota okurken sesler portede aşağıdan yukarı bir sıralamayla okunur. Aynı anda birden fazla ses basılması gereken enstrümanlarda yukarıdan aşağı sıralamayla nota okuyan öğrencilerin oranı yadsınmayacak bir çoğunluktadır.
2) Metronom
Metronom ile çalışma tekniği, özellikle ölçü aralarında bekleme ihtiyacı hisseden ya da hızlanma/yavaşlama eğilimi olan öğrencilerde en çok işe yarayan tekniktir. Öğrencinin içsel metronomu oluşana kadar metronom ile çalışmalıdır. Düşük BPM ile başlayıp BPM’i belirli periyodlarla arttırarak çalışılmalıdır. (BPM: Dakika başına düşen vuruş sayısı)
3) Nota Takibi
Hangi enstrüman olursa olsun, müzisyenin gözü çoğunlukla notada olmalıdır. Aksi takdirde, sürekli ellerine bakarak enstrüman çalan müzisyen, nota okuma kabiliyetinden yoksun kalacağı gibi tuşe hakimiyetini de kaybeder. Enstrümanı içselleştirmek ve enstrümanla bütünleşmek için enstrüman çalarken gözler daha çok notada olmalıdır. Pozisyon değişikliği, ajilite (hızlı pasajlar) gibi durumlarda ise öğrenci enstrümana küçük kaçamak bakışlar atabilir; sonra hemen notada kaldığı yeri yakalayıp oradan devam edebilmelidir. Bu durum ciddi bir koordinasyon ve odaklanma becerisi ister; eserleri hemen ezberlemeye çalışıp notaya bakmadan icra etmeye çalışan öğrencilerde bu beceriler çok fazla gelişmeyebilir.
4) Ezber Yöntemi
İki el ayrı ayrı ezberleyerek birleştirme yöntemi, özellikle piyano öğrenmeye yeni başlayan veya orta seviye öğrenciler için nota okuma tembelliği yaratan yanlış bir yöntemdir. İleri seviyelerde öğrencinin nota okuma becerileri gelişmiş olmalıdır; bu seviyede bir öğrenci teknik nedenlerden ötürü iki eli ayrı ayrı çalışabilir.
5) Pedal Kullanımı
Pedal kullanırken topuklar yerde olmalıdır. Özellikle sağ pedal kullanırken pedal geçişleri çok hissedilmemeli, duyurulmamalıdır.
Piyanoda 3 pedal vardır:
Sağ pedal kullanımının gerektiği bölgelerde, her zaman belirtilmemekle birlikte, “P*” ya da “Ped*” işaretlerine yer verilir. En çok kullanılan sağ pedal, “legato” çalmak için kullanılır. (Legato: Bağlı)
Orta pedal, tek bir sesi uzatmak için kullanılır. Önce orta pedala basılır ve hemen ardından uzatılmak istenen sese basılır.
Sol pedal, “Una corda”, “ U.C.” ibareleriyle gösterilir. Pedaldan ayağın kaldırılması gerektiğinde “tre corde”nin kısaltması olan “T.C.” ibaresine yer verilir. Görevi, cümleyi daha düşük desibelde duyurmaktır. (Desibel: Ses şiddeti)
6) Form Analizi
Müzik cümlelerinin başlangıç ve bitiş yerleri doğru belirlenmelidir. Müziği doğru anlayıp icra etmenin yollarından en önemlisi, müziğin formunu doğru analiz etmektir. Müzikte ne anlatılmak isteniyorsa onu doğru aktarabilmek ve yorumlayabilmek, bir aktarıcı olarak müzisyenin en önemli görevidir.
Herkese keyifli bir müzik yolculuğu dilerim…
ASLI DERİN DENİZ